ORGANİZMACILIK [İng. Organicism]:
ORGANİZMACILIK [İng. Organicism]:
( Wörterbuch der Soziologie) :
Sosyolojide mevcut okullardan birisidir. Ekonomik, mekanik ve coğrafyacı okullar gibi sosyolojinin ilgi alanına giren konulara bir boyutu ile açıklık getirmeğe çalışan sosyolojik bir yaklaşımdır.Bu anlayışa göre, toplum bir organizma gibidir. Organizmayı oluşturan, farklı fonksiyonlar meydana getirerek işleyen bir yapıyı şekillendiren organlara benzer bir yapılaşma toplumlar için de geçirlidir. Toplumu bir organizma olarak düşünen sosyal ilimcilerin sayısı oldukça fazladır. Ferdî organizma ile toplum arasındaki ilişkiyi kurarken hareket edilen nokta, bir organizmanın hücreleri, yani sosyal gruplar arasındaki işbölümüdür. Bu konu üzerine eğilen H. Spencer' göre, gerek ferdî organizmada, gerek sosyal organizmada benzer gelişme söz konusudur. İbnî Haldun'a göre de, toplumlar biyolojik bin sürece benzer olarak doğarlar, gelişirler ve çökerler. Organizmadan farklı olarak doğarlar, gelişirler ve çökerler. Organizmadan farklı olarak toplum hayatında bir kurumun fonksiyonunu yerine getirememesi veya fonksiyon dışı kalması (Bkz. Merton, R.K., Parsons, T.,) toplum hayatını sona erdirmez. Ancak, toplumda istikrarsızlığa ve düzeni aksatıcı bir durum sebeb olabilir. Bu durumda o kurumun zamana ve ihtiyaçlara uygun olarak yenilenmesi veya yeni bir kurumlaşmaya gidilmesi gerekebilir.Organizmacı veya biyolojik okulun mensupları arasında biyolojik faktöre ağırlık vererek veya biyolojik bir determinizm arayarak konulara yaklaşanlar da görülmüştür. Irkçılık olarak isimlendirilen, kan, kafatası ve renk esas alınarak ortaya konan değerlendirmelere göre, sosyal olaylar biyolojik faktörlere endekslidir. Bizi üstün ırk düşüncesine götüren bu anlayışın, sosyal olayları açıklama tarzı ve tek faktörcü yaklaşımı eksiktir ve kabul edilir değildir. nitekim, aynı ırka mensup toplulukların farklı milletler içinde yaşamalarından doğan kültür farklılıkları görülebilmektedir. Fart ve sosyal grupların sosyal yapıları, sosyal kurumları daha ziyade doğuştan sonra kazanılan özelliklere -kültüre-göre şekillenmektedir. (Fındıkoğlu, Z. F., 1971, Erkal, M.E., 1995)